ഹഠയോഗ (നാഥ) പാരമ്പര്യത്തിലെ ആദ്യത്തെ മനുഷ്യ ഗുരുവാണ് മത്സ്യേന്ദ്രനാഥന്. ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ ശിഷ്യനാണ് ഗോരക് നാഥ്. ഗോരക് നാഥന്റെ ശിഷ്യന് ഹഠ പ്രദീപിക എഴുതിയ സ്വാത്മാരാമനും.
ആദിനാഥനായ പരമേശ്വരന് ഒരു ജലാശയത്തിന്റെ തീരത്തിരുന്ന് പത്നിയായ ശ്രീപാര്വതിക്ക് യോഗത്തിന്റെ ഗൂഢ സാധനകള് ഉപദേശിക്കവെ താഴെ ജലത്തില് ഒരു വലിയ മത്സ്യം ശ്രദ്ധാലുവായി, അചഞ്ചലനായി, നിര്ന്നിമേഷനായി എല്ലാം കേട്ടു മനസ്സിലാക്കി. ആ മത്സ്യമാണ് പിന്നീട് ശിവന്റെ അനുഗ്രഹം നേടി മത്സ്യേന്ദ്രനാഥനായത്. ഈ ആസനം ഈ നാഥ ഗുരുവിനുള്ള ശ്രദ്ധാഞ്ജലിയാണ്.
ചെയ്യുന്ന വിധം
കാലുകള് നീട്ടിയിരിക്കുക. വലതു കാല് മടക്കി ഇടതുകാലിനടിയില് ഇടതു പൃഷ്ഠത്തിനരികെ കാല്പ്പടം മലര്ന്ന അവസ്ഥയില് നിലത്തു പതിച്ചു വെക്കുക. കാല്പ്പത്തിയുടെ അരിക് നിലത്തു പതിഞ്ഞിരിക്കും. ശ്വാസമെടുത്തു കൊണ്ട് ഇടതുകാല് മടക്കി കാല്പ്പത്തി വലതു കാല് മുട്ടിന്റെ വലതു വശത്തു നിലത്തു പതിച്ചു വെക്കുക. കാല് വിരലുകള് നേരെ മുന്നോട്ട് നോക്കിയിരിക്കും. ഇടത്തോട്ടു തിരിഞ്ഞ് വലതുകൈ ഇടതുകാലിന്റെ ഇടതുകൂടെ എടുത്ത് ഇടതുകാലിന്റെ പത്തിയില് പിടിക്കുക. ഇടതു കാല്മുട്ട് വലതു കക്ഷത്തിനടുത്തിരിക്കും. കഴിയുന്നത്ര നിവര്ന്ന് ഇടതു കൈ മുന്നില് ഉയര്ത്തി ദൃഷ്ടി വിരലില് ഉറപ്പിക്കുക. ശ്വാസം വിട്ടുകൊണ്ട് സാവധാനത്തില് കൈയും തടിയും തലയും ഇടത്തോട്ടു തിരിക്കുക. വലത്തുകൈയിന്റെ ബലത്തില് ശരീരത്തിന്റെ പിരിച്ചല് പൂര്ണമാക്കുക. ഇടതു കൈമുട്ട് അല്പം മടക്കി പിന്നില് ദേഹത്തില് ചേര്ത്ത് ചുറ്റി കൈപ്പത്തി വലതു വെയ്സ്റ്റില് പതിച്ചു വെക്കുക. (കൈ പിന്നില് നിലത്തു പതിച്ചും ആവാം) ദൃഷ്ടി ഇടത്തു തോളിനു നേരെ ഭൂമിക്കു സമാന്തരമായി.
സാധാരണ ശ്വാസത്തില് അല്പം സ്ഥിതി ചെയ്ത ശേഷം തിരിച്ചു വന്ന് മറ്റേക്കാലിലും ആവര്ത്തിക്കുക.
ഗുണങ്ങള്
കൈകാലുകള്, വയറ്, നട്ടെല്ല് എന്നു വേണ്ട ശരീരത്തിന്റെ മിക്ക ഭാഗങ്ങള്ക്കും പിരിച്ചില് കിട്ടുന്ന അദ്ഭുതകരമായ ഒരാസനം തന്നെയാണിത്. വയറിലെ പേശികള്ക്ക് വഴക്കവും രക്തപ്രവാഹവും ലഭിക്കും. സന്ധിവാതം മുതലായവയ്ക്കും പരിഹാരമാവും.
ഗര്ഭിണികള് ഈ ആസനം ഒഴിവാക്കണം. അള്സര്, ഹെര്ണിയ, ഹൈപ്പര് തൈറോയ്ഡ് മുതലായവ ഉള്ളവര് ഡോക്ടറുടെ നിര്ദ്ദേശപ്രകാരം മാത്രം ചെയ്യണം.