ഡോ. രാജേന്ദ്ര പ്രസാദ്

ഫെബ്രുവരി 28
ഡോ. രാജേന്ദ്ര പ്രസാദ് സ്മൃതി ദിനം

(3 ഡിസംബർ 1884 -28 ഫെബ്രുവരി 1963)

സ്വതന്ത്ര്യ ഭാരതത്തിന്റെ ആദ്യത്തെ രാഷ്‌ട്രപതി എന്ന നിലയിൽ മാത്രമല്ല, സ്വാതന്ത്ര്യ സമര പ്രവർത്തകൻ, അഭിഭാഷകൻ, പണ്ഡിതൻ, സാമൂഹ്യ പരിഷ്കാർത്താവ് എന്നീ നിലകളിലെല്ലാം വ്യക്തിമുദ്ര പതിപ്പിച്ച മാതൃകയായിരുന്നു ഡോ. രാജേന്ദ്ര പ്രസാദ് എന്ന സമാജ സേവകൻ.

ബീഹാറിലെ സീവാൻ ജില്ലയിലെ സെരാദെയ് എന്ന സ്ഥലത്ത്‌ 1884 ഡിസംബർ 3-നാണ് രാജേന്ദ്രപ്രസാദ് ജനിച്ചത്, പിതാവ് മഹാദേവ് സഹായ്, മാതാവ് കമലേശ്വരി ദേവി.

ബിരുദാനന്തരബിരുദം പൂർത്തിയാക്കിയശേഷം പ്രസാദ് ബീഹാറിലെ എൽ.എസ് കോളേജിൽ അസിസ്റ്റന്റ് പ്രൊഫസ്സറായി ഔദ്യോഗിക ജീവിതം ആരംഭിച്ചു. ഏറെ കഴിയാതെ അദ്ദേഹം കോളേജിലെ പ്രിൻസിപ്പൾ ആയി എങ്കിലും, നിയമപഠനം ആരംഭിക്കുന്നതിനുവേണ്ടി ഉദ്യോഗം രാജിവെക്കുകയായിരുന്നു.

1915 ൽ സ്വർണ്ണമെഡലോടെ നിയമത്തിൽ ബിരുദാനന്തരബിരുദം കരസ്ഥമാക്കി. 1937 ൽ അലഹബാദ് സർവ്വകലാശാലയിൽ നിന്നും നിയമത്തിൽ ഡോക്ടറേറ്റും സമ്പാദിച്ചു.

1911ലാണ് അദേഹം ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിൽ അംഗമായത്. ചമ്പാരൻ സമരത്തിൽ ഗാന്ധിയുടെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം പ്രവർത്തിക്കുകയും. നിസ്സഹകരണസമരം പ്രഖ്യാപിച്ചപ്പോൾ അതിനോട് യോജിച്ച് യൂണിവേഴ്സിറ്റി ജോലിയും പദവിയും അഭിഭാഷകവൃത്തിയും ഉപേക്ഷിക്കുകയും ചെയ്തു.

വിദേശവിദ്യാഭ്യാസം ബഹിഷ്ക്കരിക്കാൻ ഗാന്ധിജി ആവശ്യപ്പെട്ട സമയത്ത് മകൻ മൃത്യുജ്ഞയ പ്രസാദിനെ അദ്ദേഹം ബീഹാർ വിദ്യാപീഠത്തിൽ ചേർത്തു.

1914ലെ ബീഹാർ- ബംഗാൾ വെള്ളപ്പൊക്കത്തിലും,1934 ൽ ബീഹാറിലുണ്ടായ ഭൂകമ്പ സമയത്ത് ജയിലിലിരുന്നും അദ്ദേഹം രക്ഷാ
പ്രവർത്തനത്തിന് നേതൃത്വം നൽകി. ഭൂകമ്പത്തിന് രണ്ട് ദിവസത്തിനു ശേഷം അദ്ദേഹം ജയിൽ മോചിതനായി. പിന്നീട് ബീഹാർ റിലീഫ് കമ്മിറ്റിക്കും അദ്ദേഹം രൂപം നൽകി. 1935ൽ ക്വെറ്റയിൽ ഭൂകമ്പമുണ്ടായപ്പോൾ അവിടേക്ക് പോകാൻ ബ്രിട്ടീഷ് ഗവർമെൻറ് വിലക്കിയപ്പോൾ പഞ്ചാബിൽ നിന്നുകൊണ്ട് അദ്ദേഹം ഭൂകമ്പദുരിതാശ്വാസ പ്രവർത്തനത്തിന് രൂപം നൽകി.
1934ലെ ബോംബെ സമ്മേളനത്തിൽ അദേഹത്തെ കോൺഗ്രസിൻറെ അധ്യക്ഷനായി തെരഞ്ഞെടുത്തു.
ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യാ പ്രക്ഷോഭത്തെ തുടർന്ന് അദ്ദേഹത്തെ ബീഹാറിലെ സദാഖത്ത് ആശ്രമത്തിൽ നിന്നും അറസ്റ്റ് ചെയ്ത് ബങ്കിപ്പൂർ സെൻറട്രൽ ജയിലിലടച്ചു. ഏകദേശം മൂന്ന് വർഷത്തോളമുള്ള ജയിൽ ശിക്ഷക്ക് ശേഷം 1945 ജൂണിൽ അദേഹം മോചിതനായി.

സത്യാഗ്രഹ അറ്റ് ചമ്പാരൻ,
ഇന്ത്യാ ഡിവൈഡഡ്,
ആത്മകഥ (1946),
മഹാത്മാഗാന്ധി ആന്റ് ബീഹാർ,
സിൻസ് ഇൻഡിപെൻഡൻസ്,
ഭാരതീയ ശിക്ഷ ( ഭാരതീയ വിദ്യാഭ്യാസ രീതികളെക്കുറിച്ച്) എന്നിവയാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശ്രദ്ധേയമായ രചനകൾ.

1947-ൽ സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തരം ഇന്ത്യയുടെ ഭരണഘടനാ അസംബ്ലിയുടെ പ്രസിഡന്റായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടുകയും,
രാജ്യത്തെ വിദ്യാഭ്യാസ വികസനത്തെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയും നെഹ്‌റു സർക്കാരിനെ പല അവസരങ്ങളിലും ഉപദേശിക്കുകയും ചെയ്തു.

1962 വരെ ഇന്ത്യയുടെ ആദ്യത്തെ രാഷ്ട്രപതിയായിരുന്നു.
1962 മെയ് പതിനാലിന് രാഷ്ട്രപതി സ്ഥാനം ഒഴിഞ്ഞ് അദ്ദേഹം പാട്നയിലേക്ക് മടങ്ങി. ബീഹാർ വിദ്യാപീഠത്തിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ മുഴുകി.
1962 ൽ ഭാരതരത്ന പുരസ്‌കാരം നൽകി രാഷ്ട്രം ആദരിച്ചു.

1963 ഫെബ്രുവരി 28ന് അദേഹം അന്തരിച്ചു. പാറ്റനയിലെ രാജേന്ദ്ര സ്മൃതി സംഗ്രഹാലയം അദേഹത്തിനായി സമർപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു.