നാനാ ഫട്നാവിസ്

March 13
നാനാ ഫട്നാവിസ് സ്മൃതി ദിനം

1742 ഫെബ്രുവരി 12-ന് മറാത്താ സാമ്രാജ്യത്തിലെ സത്താറയിൽ ബാലാജി ജനാർദൻ ഭാനു എന്ന പേരിലാണ് നാനാ ഫഡ്‌നാവിസ് ജനിച്ചത്. ഫഡ്‌നാവിസിന്റെ മുത്തച്ഛൻ മുഗളന്മാരുടെ ഒരു കൊലപാതക ഗൂഢാലോചനയിൽ നിന്ന് പേഷ്വയെ രക്ഷിച്ചതിനാൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ കുടുംബത്തിന് ആദ്യത്തെ മറാത്ത പേഷ്വ ബാലാജി വിശ്വനാഥ ഭട്ടിന്റെ കുടുംബവുമായി നല്ല ബന്ധമുണ്ടായിരുന്നു.പേഷ്വ നാനയെ കുടുംബാംഗത്തെപ്പോലെ പരിഗണിക്കുകയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ മക്കളായ വിശ്വാസ്‌റാവു, മാധവറാവു, നാരായൺറാവു എന്നിവരെപ്പോലെ വിദ്യാഭ്യാസവും നയതന്ത്ര പരിശീലനവും നൽകുകയും ചെയ്തു. പേഷ്വാകളുടെ ഫഡ്‌നാവിസ് അഥവാ ധനമന്ത്രിയായി അദ്ദേഹം തുടർന്നു. അദ്ദേഹം ഒരിക്കലും ഒരു സൈനികനായിരുന്നില്ലെങ്കിലും മറാഠാ രാഷ്ട്രസഖ്യത്തിന്റെ കാര്യങ്ങൾ നയിക്കുന്ന ഒരു പ്രമുഖ വ്യക്തിയായി.ആഭ്യന്തര കലഹങ്ങൾക്കും ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനിയുടെ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ശക്തിക്കും ഇടയിൽ മറാഠാ രാഷ്ട്രസഖ്യത്തെ ഒരുമിച്ച് നിർത്തുന്നതിൽ നാനാ ഫഡ്‌നാവിസ് ഒരു പ്രധാന പങ്ക് വഹിച്ചു.

നാനാ ഫഡ്‌നാവിസ് ഒരിക്കലും സ്ഥാനമാനങ്ങൾ ആഗ്രഹിച്ചിട്ടില്ല. മറാഠാ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ താൽപ്പര്യങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തിന് പരമോന്നതമായിരുന്നു. മറാഠാക്കാരുടെ യഥാർത്ഥ ശത്രുക്കൾ ഇംഗ്ലീഷുകാരും ഫ്രഞ്ചുകാരും ആണെന്ന് അറിയാവുന്ന ഒരു ദർശകനായിരുന്നു ഫഡ്‌നാവിസ്. എക്കാലത്തെയും ശക്തമായ രഹസ്യാന്വേഷണ വിഭാഗവും ചാര ശൃംഖലയും അദ്ദേഹം സ്ഥാപിച്ചു. സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ഏത് കോണിലുള്ള ഏത് സംഭവവും മണിക്കൂറുകൾക്കുള്ളിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പഠനമുറിയിൽ എത്തുംവിധം കാര്യക്ഷമമായ ഒരു ശൃംഖലയായിരുന്നു അത്.നാനയുടെ ഭരണപരവും നയതന്ത്രപരവും സാമ്പത്തികവുമായ വൈദഗ്ധ്യം മറാഠാ സാമ്രാജ്യത്തിന് അഭിവൃദ്ധി കൈവരുത്തുകയും, മറാഠാ സാമ്രാജ്യത്തെ ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനിയുടെ സ്വാധീനത്തിൽ നിന്ന് അകറ്റി നിർത്തുകയും ചെയ്തു. ഹൈദരാബാദ് നൈസാം, ഹൈദരാലി, മൈസൂരിലെ ടിപ്പു സുൽത്താൻ, ഇംഗ്ലീഷ് സൈന്യം എന്നിവയ്‌ക്കെതിരെ മറാഠാ സൈന്യം നേടിയ വിവിധ യുദ്ധങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം തന്റെ മികച്ച യുദ്ധ വൈദഗ്ധ്യം പ്രകടിപ്പിച്ചു.

മറാത്തകൾ ഇംഗ്ലീഷുകാർക്ക് കീഴടങ്ങിയാൽ ഉപഭൂഖണ്ഡം മുഴുവൻ ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ അധീനതയിലാകുമെന്ന് തിരിച്ചറിഞ്ഞ ഒരു യഥാർത്ഥ ദർശകനായിരുന്നു ഫഡ്‌നാവിസ്.

വാഡ്ഗാവിൽ നടന്ന യുദ്ധത്തിൽ മറാത്തകൾ ബ്രിട്ടീഷുകാരെ പരാജയപ്പെടുത്തുകയും വഡ്ഗാവ് ഉടമ്പടിയിൽ ഒപ്പുവെക്കാൻ ബ്രിട്ടീഷുകാർ നിർബന്ധിതരാവുകയും ചെയ്തു. അതനുസരിച്ച് 1773 മുതൽ ഇംഗ്ലീഷുകാർ കീഴടക്കിയ എല്ലാ പ്രദേശങ്ങളും മറാഠകൾക്ക് വിട്ടുകൊടുത്തു.

ബ്രിട്ടീഷുകാർക്കെതിരെ ഹൈദരാബാദ് നിസാം, ആർക്കോട്ട് നവാബ്, മുഗൾ ചക്രവർത്തി ഷാ ആലം എന്നിവരുമായി ഫഡ്‌നാവിസ് ഉടമ്പടി ഉണ്ടാക്കി.

1800 മാർച്ച് 13-ന് ആ രാഷ്ട്ര തന്ത്രജ്ഞൻ അന്തരിച്ചു. അദേഹത്തിന്റെ സ്‌മൃതികൾക്ക് മുന്നിൽ പ്രണാമങ്ങൾ അർപ്പിക്കാം