പാകിസ്ഥാനെ പാഠം പഠിപ്പിച്ച കാര്‍ഗില്‍ യുദ്ധം

ജമ്മു കശ്മീരിലെ കാര്‍ഗില്‍ ജില്ലയില്‍ 1999 മെയ് മുതല്‍ ജൂലായ് വരെ ഇന്ത്യയും പാകിസ്ഥാനും തമ്മില്‍ നടന്ന സൈനിക സംഘട്ടനമാണ് കാര്‍ഗില്‍ യുദ്ധം. കാശ്മീരില്‍ ഇന്ത്യയ്ക്കും പാകിസ്ഥാനും ഇടയിലുള്ള യഥാര്‍ത്ഥ അതിര്‍ത്തിയായ നിയന്ത്രണ രേഖയുടെ (LoC) ഇന്ത്യന്‍ ഭാഗത്തേക്ക് പാകിസ്ഥാന്‍ സൈനികരും തീവ്രവാദികളും നുഴഞ്ഞുകയറിയതോടെയാണ് സംഘര്‍ഷം ആരംഭിച്ചത്. കശ്മീരിനെ ഇന്ത്യയുടെ മറ്റ് ഭാഗങ്ങളുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന തന്ത്രപ്രധാനമായ ദേശീയ പാത 1A വെട്ടിമാറ്റുകയായിരുന്നു നുഴഞ്ഞുകയറ്റത്തിന്റെ ലക്ഷ്യം.

ഇന്ത്യന്‍ സൈന്യം നുഴഞ്ഞുകയറ്റം കണ്ടെത്തുകയും പാകിസ്ഥാനികളെ ഇന്ത്യന്‍ പ്രദേശത്ത് നിന്ന് തുരത്താന്‍ ഓപ്പറേഷന്‍ വിജയ് (Operation Vijay) ആരംഭിക്കുകയും ചെയ്തു. രണ്ട് മാസം നീണ്ടുനിന്ന സംഘര്‍ഷത്തില്‍ ഇരു സൈന്യങ്ങളും തമ്മില്‍ രൂക്ഷമായ പോരാട്ടം നടന്നു. ഇരുപക്ഷത്തിനും കാര്യമായ നാശനഷ്ടങ്ങള്‍ സംഭവിച്ചു. ടൈഗര്‍ ഹില്‍, ടോലോലിംഗ്, പോയിന്റ് 4875 തുടങ്ങിയ തന്ത്രപ്രധാനമായ കൊടുമുടികള്‍ ഉള്‍പ്പെടെ പാകിസ്ഥാനികള്‍ നുഴഞ്ഞുകയറിയ എല്ലാ പ്രദേശങ്ങളും തിരിച്ചുപിടിക്കുന്നതില്‍ ഇന്ത്യന്‍ സൈന്യം ഒടുവില്‍ വിജയിച്ചു.

1999 ജൂലൈ 26-ന് ഇന്ത്യയുടെ നിര്‍ണായക വിജയത്തോടെ കാര്‍ഗില്‍ യുദ്ധം അവസാനിച്ചു. നിയന്ത്രണരേഖയുടെ ഇന്ത്യന്‍ ഭാഗത്ത് നിന്ന് പാകിസ്ഥാന് സൈന്യത്തെ പിന്‍വലിക്കേണ്ടി വന്നു. സംഘര്‍ഷം ഇരുവശത്തുനിന്നും നിരവധി ധീരരായ സൈനികരെ നഷ്ടപ്പെടുത്തുകയും ഇന്ത്യ-പാക് ബന്ധത്തിന്റെ ചരിത്രത്തിലെ ഒരു പ്രധാനപ്പെട്ട നാഴികക്കല്ലായിത്തീരുകയും ചെയ്തു.

തന്ത്രപരമായി കാര്‍ഗില്‍ മേഖല വളരെ പ്രധാനപ്പെട്ടതാണ്. അത് പ്രതിരോധ സേനയ്ക്ക് നേട്ടങ്ങള്‍ നല്‍കുകയും ആക്രമണകാരിക്ക് ബുദ്ധിമുട്ടുകള്‍ വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യും. ഇതിന്റെ ഉയരങ്ങളില്‍ ഇരുന്നാല്‍ താഴെ ദ്രാസ്, കാര്‍ഗില്‍ പട്ടണങ്ങള്‍ കാണാം. പാക് നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള സ്‌കാര്‍ഡു നഗരത്തില്‍ നിന്ന് 788 കിലോമീറ്റര്‍ അകലെയാണ് കാര്‍ഗില്‍. കാര്‍ഗിലിലെ പര്‍വ്വതനിരകളുടെ ശരാശരി ഉയരം 16000 അടിയാണ്, ശൈത്യകാലത്തെ താപനില -48 ഇ വരെ കുറയാം.

ഈ പ്രദേശത്തില്‍ ജനവാസം കുറവാണ്. ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ പര്‍വ്വതങ്ങളില്‍ ഒന്നാണിത്. മതപരവും ഭാഷാപരവും വംശീയവുമായ വിവിധ വിഭാഗങ്ങള്‍ ഇവിടെ താമസിക്കുന്നു. 1947-1948 കാലഘട്ടത്തില്‍ ഇന്ത്യയും പാകിസ്ഥാനും ജമ്മു -കശ്മീരിനായി പോരാടി, ബാള്‍ട്ടിസ്ഥാന്‍ ജില്ലയെ വിഭജിക്കുന്ന വെടിനിര്‍ത്തല്‍ രേഖയോടെ യുദ്ധം അവസാനിച്ചു. ജമ്മു-കാശ്മീരിലെ ലഡാക്ക് ഉപവിഭാഗത്തില്‍ ഇന്ത്യന്‍ ഭൂപ്രദേശത്തായിരുന്നു കാര്‍ഗില്‍. 1965ലും 1971ലും ഇന്ത്യയും പാകിസ്ഥാനും യുദ്ധം ചെയ്തു. സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനു ശേഷമുള്ള നാലാമത്തെ സംഘര്‍ഷമായിരുന്നു ഇത്. ഈ സമയം പാകിസ്ഥാന്‍ പര്‍വ്വതനിരകളിലെ പ്രധാനപ്പെട്ട കുന്നുകള്‍ കൈവശപ്പെടുത്തി, അവിടങ്ങളിലേക്ക് നുഴഞ്ഞുകയറ്റക്കാരെ അയച്ചിരുന്നു. ‘സംഘര്‍ഷ മേഖല’യില്‍ നിന്ന് അവരെ പുറത്താക്കേണ്ടത് ആവശ്യമായി വന്നു. അതില്‍ മുസ്‌ഖോ താഴ്‌വര, ദ്രാസ്, ബട്ടാലിക് സെക്ടര്‍, കക്‌സര്‍, ടോളോലിംഗ് ഉയരങ്ങള്‍, ടൈഗര്‍ ഹില്‍, കാര്‍ഗിലിന്റെ തെക്കുപടിഞ്ഞാറ് – വടക്കുകിഴക്ക് ഭാഗങ്ങള്‍ എന്നിവ ഉള്‍പ്പെടുന്നു.

നിയന്ത്രണരേഖയിലെ ഇന്ത്യന്‍ നീക്കങ്ങളെ നിരീക്ഷിക്കുന്നതിനും വിവരങ്ങള്‍ ശേഖരിക്കുന്നതിനുമായി കാര്‍ഗില്‍ സെക്ടറിലെ നിയന്ത്രണ രേഖയില്‍ (LoC) മുജാഹിദ്ദീന്‍ വേഷത്തില്‍ പാകിസ്ഥാന്‍ സൈനികരെയും അര്‍ദ്ധസൈനിക വിഭാഗങ്ങളെയും പരിശീലിപ്പിച്ച് രഹസ്യമായി അയച്ചിരുന്നു. അത്തരം നുഴഞ്ഞുകയറ്റത്തിന് ‘ഓപ്പറേഷന്‍ ബദര്‍’ എന്ന് പേരിട്ടിരുന്നു. സിയാച്ചിന്‍ ഹിമാനിയില്‍ നിന്ന് പിന്‍വാങ്ങാന്‍ ഇന്ത്യന്‍ സേനയെ നിര്‍ബന്ധിക്കുകയും ലഡാക്ക് പ്രദേശം വെട്ടിമാറ്റുകയും കശ്മീര്‍ പ്രശ്‌നം അന്താരാഷ്ട്രവല്‍ക്കരിക്കുകയും ചെയ്യുക എന്നതായിരുന്നു അവരുടെ പ്രധാന ലക്ഷ്യം. 1998-ല്‍, മുഷ്‌കോണ്‍ താഴ്‌വര, ദ്രാസിനടുത്തുള്ള മാര്‍പോലാ, കാര്‍ഗിലിനടുത്തുള്ള കക്‌സര്‍, ചോര്‍ബത്‌ല സെക്ടര്‍, സിയാച്ചിന്‍ പ്രദേശത്തിന് തെക്ക് ടര്‍ട്ടോക്ക് സെക്ടര്‍ എന്നിവിടങ്ങളില്‍ പാകിസ്ഥാന്‍ നിരവധി നുഴഞ്ഞുകയറ്റങ്ങള്‍ നടത്തി. ബറ്റാലിക് സെക്ടറില്‍, ക്യാപ്റ്റന്‍ സൗരഭ് കാലിയയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള സംഘത്തിന് കീഴില്‍, പതിവ് പട്രോളിംഗ് ഡ്യൂട്ടിയിലായിരുന്ന ഇന്ത്യന്‍ സൈന്യത്തിന് നേരെ ശത്രുസൈന്യം ആക്രമണം നടത്തി. സൈനിക ഭാഷയില്‍ പറഞ്ഞാല്‍ ‘ഓപ്പറേഷന്‍ വിജയ്’ 2-3 ഡിവിഷനുകളുള്ള പരിമിതമായ സംഘര്‍ഷമായിരുന്നു. പദ്ധതി അതീവരഹസ്യമായി സൂക്ഷിക്കുന്നതിന് പാകിസ്ഥാന്‍ സൈന്യം പല നടപടികളും സ്വീകരിച്ചു. മറ്റ് സമാനമായ ഉയര്‍ന്ന ഉയരമുള്ള പ്രദേശങ്ങളില്‍ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി, വേനല്‍ക്കാലം പുരോഗമിക്കുമ്പോള്‍ കാര്‍ഗില്‍ പര്‍വ്വതനിരകള്‍ അതിവേഗം മഞ്ഞുമൂടി കിടക്കുന്നു. കൊടുമുടികള്‍ക്കും വരമ്പുകള്‍ക്കും താഴെ അയഞ്ഞ പാറകളാണ്. അത് കയറുന്നത് അങ്ങേയറ്റം ദുഷ്‌കരമാണ്. സൈനികരുടെ നീക്കം മന്ദഗതിയിലുള്ളതും സമയമെടുക്കുന്നതുമാണ്. പ്രൊഫഷണല്‍ സൈനികരുടെയും കൂലിപ്പടയാളികളുടെയും മിശ്രിതമായിരുന്നു ഉയരങ്ങളിലെ നുഴഞ്ഞുകയറ്റക്കാര്‍. അവരില്‍ ചില മുജാഹിദ്ദീനുകളും പാകിസ്ഥാന്റെ പ്രത്യേക സേവന ഗ്രൂപ്പിലെ (എസ്എസ്ജി) അംഗങ്ങളും ഉണ്ടായിരുന്നു. ഏകദേശം 500 മുതല്‍ 1000 വരെ നുഴഞ്ഞുകയറ്റക്കാര്‍ ഉയരങ്ങള്‍ കൈവശപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ടെന്നാണ് ആദ്യം കണക്കാക്കിയതെങ്കിലും പിന്നീട് നുഴഞ്ഞുകയറ്റക്കാരുടെ യഥാര്‍ത്ഥ ശക്തി ഏകദേശം 5,000 ആയിരിക്കാമെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെട്ടു. നുഴഞ്ഞുകയറ്റക്കാര്‍, ചെറിയ ആയുധങ്ങളും (റൈഫിളുകളും മെഷീന്‍ ഗണ്ണുകളും) ഗ്രനേഡ് ലോഞ്ചറുകളും കൂടാതെ മോര്‍ട്ടാറുകള്‍, പീരങ്കികള്‍, തോക്കുകള്‍ എന്നിവയും സജ്ജീകരിച്ചിരുന്നു. 1999 മെയ് 15 മുതല്‍ മെയ് 25 വരെ ഇന്ത്യന്‍ സൈന്യം ഓപ്പറേഷനുകള്‍ക്കായുള്ള തന്ത്രപരമായ ആസൂത്രണം നടത്തി. അത്തരം പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളില്‍ സൈനിക നീക്കം, പീരങ്കികള്‍, മറ്റ് ഉപകരണങ്ങള്‍ സജ്ജമാക്കല്‍ എന്നിവയും ഉള്‍പ്പെടുന്നു, ആവശ്യമായ ഉപകരണങ്ങള്‍ സൗഹൃദ രാജ്യങ്ങളില്‍ നിന്ന് വാങ്ങുകയും ചെയ്തു. 1999 മെയ് 26 ന്, പാകിസ്ഥാന്‍ നുഴഞ്ഞുകയറ്റക്കാരെ തുരത്താന്‍ ഇന്ത്യന്‍ സൈന്യം ഓപ്പറേഷന്‍ വിജയ് എന്ന പേരില്‍ ആക്രമണം നടത്തി. ഇന്ത്യന്‍ സേന മിക്ക പോസ്റ്റുകളും തിരിച്ചുപിടിച്ചു. ബാക്കിയുള്ള പാകിസ്ഥാന്‍ സൈന്യത്തെ നിയന്ത്രണരേഖയ്ക്ക് അപ്പുറത്തേക്ക് തിരിച്ചോടിച്ചു. വ്യോമസേനയുടെ പിന്തുണയോടെ ഇന്ത്യന്‍ സൈന്യം നിയന്ത്രണം തിരിച്ചുപിടിച്ചു.

വിമാനങ്ങളും ഹെലികോപ്ടറുകളും നല്‍കിയ എയര്‍ കവറില്‍ ഇന്ത്യന്‍ സൈന്യം പാകിസ്ഥാന്‍ അധിനിവേശ സ്ഥാനങ്ങളിലേക്ക് നീങ്ങി. എന്നിരുന്നാലും, യുദ്ധത്തിന്റെ വ്യാപ്തി വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കാന്‍ ഇന്ത്യ ആഗ്രഹിക്കാത്തതിനാല്‍ നിയന്ത്രണരേഖ കടക്കരുതെന്ന് എയര്‍ഫോഴ്‌സിനോട് ഉത്തരവിട്ടു. ഉയര്‍ന്ന ഉയരത്തിലുള്ള പര്‍വ്വതശിഖരങ്ങളും വരമ്പുകളും കൈവശപ്പെടുത്തിയ നോര്‍ത്തേണ്‍ ലൈറ്റ് ഇന്‍ഫന്‍ട്രി (NLI) പാകിസ്ഥാന്‍ സൈനികര്‍ക്കെതിരെ എയര്‍ കവറോടുകൂടിയ ഒരു സംയുക്ത കാലാള്‍പ്പട-ആര്‍ട്ടിലറി യുദ്ധം ആരംഭിച്ചു. നുഴഞ്ഞുകയറ്റക്കാരെ നശിപ്പിക്കാന്‍ കഴിയുന്ന ഫയര്‍ പവര്‍ ഇന്ത്യന്‍ സൈന്യം വിന്യസിച്ചു. നുഴഞ്ഞുകയറ്റക്കാരെ തുരത്താന്‍ ഏകദേശം 250 പീരങ്കി തോക്കുകള്‍ ശത്രു സ്ഥാനങ്ങളില്‍ വെടിവച്ചു. ബോഫോഴ്‌സ് FH 77B ഫീല്‍ഡ് ഹോവിറ്റ്‌സര്‍ ഈ പ്രവര്‍ത്തനത്തില്‍ ഒരു പ്രധാന പങ്ക് വഹിച്ചു. 1999 ജൂലൈ 7 ന് ടൈഗര്‍ ഹില്ലും പോയിന്റ് 4875, ജൂലൈ 5 ന് മഷ്‌കോ താഴ്‌വരയും സൈന്യം പിടിച്ചെടുത്തു. ഗണ്ണേഴ്‌സിന്റെ മികച്ച പ്രകടനത്തെ മാനിച്ച് ഇന്ത്യന്‍ സൈന്യം പോയിന്റ് 4875 ന് ‘ഗണ്‍ ഹില്‍’ എന്ന് പുനര്‍നാമകരണം ചെയ്തു. ദ്രാസ്, മഷ്‌കോ ഉപമേഖലകള്‍, ടൈഗര്‍ ഹില്‍ എന്നിവിടങ്ങളില്‍ ഉയര്‍ന്ന സ്‌ഫോടകവസ്തുക്കള്‍ ഉപയോഗിച്ച് ബോംബെറിഞ്ഞു. അത് വലിയ തോതിലുള്ള മരണത്തിനും നാശത്തിനും കാരണമായി. യഥാക്രമം ജൂണ്‍ 21-നും ജൂലൈ 6-നും പോയിന്റ് 5203-ഉം ഖലുബാറും ഇന്ത്യന്‍ സൈന്യം തിരിച്ചുപിടിച്ചപ്പോള്‍ മറ്റൊരു വിജയം കൂടി ചേര്‍ത്തു. ഇന്ത്യ പീരങ്കി തോക്കുകള്‍ ഫലപ്രദമായി ഉപയോഗിച്ചതോടെ പാകിസ്ഥാന്‍ സേനയ്ക്ക് ആള്‍നാശം സംഭവിക്കുകയും അവര്‍ പരാജയപ്പെടുകയും ചെയ്തു.

സംഘര്‍ഷം പൂര്‍ണ്ണ തോതില്‍ വ്യാപിപ്പിക്കുന്നതില്‍ നിന്ന് പാകിസ്ഥാനെ പിന്തിരിപ്പിക്കാന്‍ എല്ലാ ശ്രമങ്ങളും നടത്തണമെന്ന് നാവിക ആസ്ഥാനം തീരുമാനിച്ചു. മെയ് 20 മുതല്‍ ഇന്ത്യന്‍ നാവികസേന നാവിക പ്രതികാര ആക്രമണം ആരംഭിക്കാന്‍ പൂര്‍ണ്ണ ജാഗ്രതയിലായിരുന്നു. ‘ഓപ്പറേഷന്‍ തല്‍വാറി’ല്‍ ‘കിഴക്കന്‍ കപ്പല്‍’ ‘പടിഞ്ഞാറന്‍ നാവികസേന’യുമായി ചേര്‍ന്ന് പാകിസ്ഥാന്റെ അറേബ്യന്‍ കടല്‍ മാര്‍ഗങ്ങള്‍ തടഞ്ഞു.

ജൂലൈ 4 ന്, പാകിസ്ഥാന്‍ പ്രധാനമന്ത്രി നവാസ് ഷെരീഫ് തന്റെ എല്ലാ സൈനികരെയും പിന്‍വലിക്കാന്‍ സമ്മതിച്ചു. മിക്ക ഏറ്റുമുട്ടലുകളും ക്രമേണ നിലച്ചു. ചില സൈനികര്‍ നിയന്ത്രണരേഖയില്‍ തന്നെ തുടര്‍ന്നു. ജൂലൈ 25-ഓടെ ഇന്ത്യന്‍ സൈന്യം എല്ലാ നുഴഞ്ഞുകയറ്റക്കാരെയും പുറത്താക്കുകയും എല്ലാ ഫോര്‍വേഡ് പോസ്റ്റുകളും തിരിച്ചുപിടിക്കുകയും നമ്മുടെ അതിര്‍ത്തികളുടെ പൂര്‍ണ അധികാരം സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്തു. ഈ വിജയം എല്ലാ വര്‍ഷവും ജൂലൈ 26-ന് ഇന്ത്യയില്‍ കാര്‍ഗില്‍ വിജയ് ദിവസമായി ആഘോഷിക്കുന്നു.

യുദ്ധം അവസാനിച്ചതിന് ശേഷം ഇന്ത്യന്‍ പ്രധാനമന്ത്രി അടല്‍ ബിഹാരി വാജിപേയി ഇന്ത്യന്‍ ഇന്റലിജന്‍സ് പരാജയങ്ങളുടെ കാരണങ്ങളെക്കുറിച്ച് അന്വേഷണം ആരംഭിച്ചു. സായുധ സേനയുടെ സംഘാടനത്തിലെ ബലഹീനതകള്‍ തിരിച്ചറിയാനും പരിഹാര നടപടികള്‍ നിര്‍ദ്ദേശിക്കാനും കാര്‍ഗില്‍ അവലോകന സമിതിയെ (കെആര്‍സി) ചുമതലപ്പെടുത്തി. കാര്‍ഗിലില്‍ എന്താണ് സംഭവിച്ചത് എന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള അന്വേഷണമല്ല, ഭാവിയില്‍ ഇത്തരമൊരു സംഭവം ഉണ്ടാകാതിരിക്കാന്‍ സ്വീകരിക്കേണ്ട നടപടികളെക്കുറിച്ചുള്ള സംഭവവികാസങ്ങളുടെയും ശുപാര്‍ശകളുടെയും അവലോകനമായിരുന്നു ലക്ഷ്യം. സുരക്ഷാ സജ്ജീകരണങ്ങള്‍ പുനഃക്രമീകരിക്കുന്നതിനുള്ള ശുപാര്‍ശയിലെത്താനും റിപ്പോര്‍ട്ട് നല്‍കി. സൈബര്‍ യുദ്ധം, എതിരാളികളില്‍ നിന്നുള്ള ചാരപ്രവര്‍ത്തനം എന്നിവയുടെ വര്‍ദ്ധിച്ചുവരുന്ന ഭീഷണിയെ ചെറുക്കുന്നതിന് ദേശീയ ഏജന്‍സികളുടെയും സൈനിക കമാന്‍ഡുകളുടെയും പ്രവര്‍ത്തനം ഏകോപിപ്പിച്ചു കൂടുതല്‍ ഫലപ്രദമാക്കണം എന്നതായിരുന്നു നടപ്പിലാക്കേണ്ട പ്രധാന നിര്‍ദ്ദേശം. കാര്‍ഗില്‍ ഓപ്പറേഷനുകള്‍ക്ക് ശേഷം ഇപ്പോള്‍ നമ്മുടെ സൈന്യം ഫോര്‍വേഡ് പോസ്റ്റുകള്‍ പൂര്‍ണ്ണമായും ഒഴിയുന്നില്ല. സാറ്റലൈറ്റ് ഇമേജറി, റെക്കണൈസന്‍സ് എയര്‍ക്രാഫ്റ്റ്, യുഎവികള്‍ തുടങ്ങിയ ഏരിയല്‍ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകള്‍, ഗ്രൗണ്ട് അധിഷ്ഠിത സെന്‍സറുകള്‍ എന്നിവയുടെ ഉപയോഗം, ഒരു സംയുക്ത ആശയവിനിമയ, ഇന്റലിജന്‍സ് ശൃംഖല എന്നിവ സ്ഥാപിച്ച് കാര്‍ഗിലിനെ ജാഗ്രതയോടെ സംരക്ഷിക്കുകയും ചെയ്തുവരുന്നു.