മാരുതിയുടെ ഉത്പാദനം രണ്ടു ദിവസത്തേക്ക് നിര്ത്തിവയ്ക്കുമ്പോഴും, എല്.ജി ഫ്രിഡ്ജിന്റെയും, ഹോണ്ട സ്കൂട്ടറിന്റെയും വില്പന കുറയുമ്പോഴും ഇന്ത്യയിലെ പ്രതിപക്ഷത്തിന് പൊതുവെയും ഇടതുപക്ഷത്തിന് പ്രത്യേകിച്ചും എന്തൊരു വിഷമമാണ്! സമ്പദ്ഘടനയാകെ തകര്ന്നടിഞ്ഞെന്നാണ് വിമര്ശനം. കുറച്ചുകൂടി വ്യക്തമാക്കിയാല്, കോര്പറേറ്റുകള്ക്കു കൊള്ളുമ്പോള് നാമമാത്ര ഇടതുപക്ഷത്തിനും പ്രതിപക്ഷത്തിനും പൊള്ളുന്ന ഒരവസ്ഥ! അവരുടെ ഉള്ളിലിരുപ്പ് എല്ലാവര്ക്കും ബോധ്യപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.
എങ്ങിനെ വിലയിരുത്തണം?
ഒരു സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയെ വിലയിരുത്തുമ്പോള് നാം ഓര്ക്കേണ്ട ചില കാര്യങ്ങളുണ്ട്;
1. ഒന്നോ രണ്ടോ ക്വാര്ട്ടറിലെയോ, ഒരു വര്ഷത്തെയോ വളര്ച്ചാനിരക്കിനെ മാത്രം ആസ്പദമാക്കി ഒരു സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയുടെ പ്രകടനം സമഗ്രമായി അളക്കാന് കഴിയില്ല.
2. ഒരു രാജ്യത്തിന്റെയും ജിഡിപി വളര്ച്ചാനിരക്ക് നിരന്തരമായി ഒരേ നിരക്കില് വളരാറില്ല. കൂടിയും കുറഞ്ഞുമിരിക്കുന്ന വളര്ച്ചാനിരക്കിന്റെ ദീര്ഘകാല (ഏറ്റവും കുറഞ്ഞതു 5 വര്ഷത്തെ എങ്കിലും) പ്രവണതയാണ് (long term trend) നാം ഗൗരവമായെടുക്കേണ്ടത്.
3. ആഗോളവത്കരണത്തിന്റെയും, ഉദാരവത്കരണത്തിന്റെയും കാലത്ത്, ഒരു രാജ്യത്തിനും അതിന്റെ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയില് പൂര്ണ നിയന്ത്രണമില്ല. ലോകത്തില് നടക്കുന്ന രാഷ്ട്രീയ, സാമൂഹ്യ, സൈനിക, ശാസ്ത്ര-സാങ്കേതിക മാറ്റങ്ങള് എല്ലാ രാജ്യത്തെയും സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയെയും ബാധിക്കും. കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനം വരെ കണക്കിലെടുത്തുകൊണ്ട് മാത്രമേ, ഒരു സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയെ സമഗ്രമായി വിലയിരുത്താന് കഴിയു.
നാല് ഘട്ടങ്ങളിലായാണ് ഒരു സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയെ വിലയിരുത്തേണ്ടത്. 1. രാജ്യത്തിന്റെ സാമ്പത്തിക വളര്ച്ചാ നിരക്ക്. 2. സാമൂഹ്യ വികസനം, 3. ദേശീയ പുരോഗതി, 4. ലോകത്തിന്റെ നിലനില്പിനും ക്ഷേമത്തിനും വേണ്ടി രാഷ്ട്രത്തിന്റെ സംഭാവന – സുസ്ഥിരമൂല്യങ്ങള് (സമാധാനം, സഹകരണം, മനുഷ്യാവകാശ സംരക്ഷണം, പ്രകൃതി സംരക്ഷണം). ഇവ നാലും ക്രമാനുഗതമായും (ഒന്നിന് ശേഷം അടുത്തത്) സമാന്തരമായും (എല്ലാം കുറേശ്ശേ ഒരേ സമയത്തും) നേടുമ്പോഴാണ് സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയുടെ സമഗ്ര വിലയിരുത്തല് സാധ്യമാകുന്നത്.
സാമ്പത്തിക വളര്ച്ചാ നിരക്ക്
വ്യക്തിയുടെയാണെങ്കിലും രാഷ്ട്രത്തിന്റെയാണെങ്കിലും സാധാരണ രീതിയിലുള്ള വികസനത്തിന്റെയും പുരോഗതിയുടെയും ക്ഷേമത്തിന്റെയും ഐശ്വര്യത്തിന്റെയുമൊക്കെ അടിസ്ഥാന അളവുകോല് വരുമാനത്തിലെ വര്ദ്ധനവാണ്. വരുമാനം തീര്ത്തും സാമ്പത്തിക മാനദണ്ഡമാണ്. രാജ്യത്തെ ഉത്പാദനം, ഉപഭോഗം, സമ്പാദ്യം, നിക്ഷേപം, തൊഴിലവസരങ്ങള് എന്നിവയുടെയെല്ലാം അളവുകോലാണ് ദേശീയ വരുമാന വളര്ച്ചാനിരക്ക്.
ദേശത്തുല്പാദിപ്പിക്കുന്ന സാധനങ്ങളുടെയും സേവനങ്ങളുടെയും മൂല്യത്തെ പണത്തിന്റെ തോതില് അളക്കുന്നതാണ് ദേശീയ വരുമാനം. സാധാരണ ഗതിയില് ഉയര്ന്ന ഉല്പാദനവും, ഉപഭോഗവും സമ്പാദ്യവും നിക്ഷേപവുമൊക്കെ ഉയര്ന്ന വരുമാന വളര്ച്ചാനിരക്കുണ്ടാക്കും. തിരിച്ചും ഉണ്ടാകും – ഉയര്ന്ന വളര്ച്ചാ നിരക്ക് ഇവയെ ഒക്കെ ഉയര്ത്തും. പക്ഷെ ചിലപ്പോള് ഈ പാരസ്പര്യം നിലനില്ക്കണമെന്നില്ല. നാണ്യപ്പെരുപ്പവും (inflation),നാണ്യചുരുക്കവും (deflation), സ്റ്റാഗ്ഫ്ലാഷനും (ഉയര്ന്ന വരുമാനത്തോടൊപ്പം കുറഞ്ഞ ഉത്പാദനവും, തൊഴിലവസരവും) സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയില് ചിലപ്പോഴൊക്കെ സംഭവിക്കുന്ന അപാകതകളും അസന്തുലിതാവസ്ഥകളുമാണ്.
സാധാരണ സന്ദര്ഭങ്ങളില് ഉയര്ന്ന സാമ്പത്തിക വരുമാനവും, അതിന്റെ ഉയര്ന്ന വളര്ച്ചാനിരക്കും അര്ത്ഥ വ്യവസ്ഥയുടെ ഉയര്ച്ചയെയാണ് സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. ഓടിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന ഒരു വാഹനത്തിന്റെ വേഗതയായി വളര്ച്ചാനിരക്കിനെ കരുതിയാല് മതി. വേഗതയല്ല വാഹനത്തിന്റെ ലക്ഷ്യം. അത് കുറച്ചും കൂട്ടിയും ഇടക്ക് നിര്ത്തിയുമൊക്കെ ലക്ഷ്യത്തിലെത്തുക എന്നുള്ളതാണ് പ്രധാനം. ഇവിടെ വേഗത യാത്രയിലെ ഒരു ഘടകം മാത്രമാണ്. 2019 ലെ ആദ്യ പാദങ്ങളില് അമേരിക്കയുടെ വളര്ച്ചാ നിരക്ക് 2.33 ശതമാനവും, റഷ്യയുടെ 1.61 ഉം , കാനഡയുടെ 1.41 ഉം, ബ്രിട്ടന്റെ 1.17 ഉം സ്വിറ്റ്സര്ലണ്ടിന്റെ 1.05 ശതമാനവും ജപ്പാന്റെ 0.97 ഉം ജര്മനിയുടെ 0.75 ഉം ആണെന്നുള്ളത് നാം മറക്കേണ്ട.
1950 മുതല് 2014 വരെയുള്ള ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക വളര്ച്ചാ നിരക്ക് ശരാശരി 5 ശതമാനമാണെങ്കില്, ചില വര്ഷങ്ങളില് (1988-89ല് 10.16 ശതമാനം) വളരെ ഉയരുകയും, മറ്റു ചില വര്ഷങ്ങളില് (1979-80 ല്, – 5.2 ശതമാനം) ഒരു ശതമാനത്തില് താഴെയായി കുറയുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. 2014 മുതല് 2019 വരെയുള്ള അഞ്ചു വര്ഷത്തെ ശരാശരി വളര്ച്ച 7.31 ശതമാനം. ഈ അഞ്ചു വര്ഷങ്ങളിലാണ് ഒരുപക്ഷെ വിപ്ലവകരമായ, സദുദ്ദേശ്യത്തോടുകൂടിയ സാമ്പത്തിക പരിഷ്കരണങ്ങള്ക്കു ഇന്ത്യ വിധേയമായതും. എന്ഡിഎയുടെ രണ്ടാമൂഴത്തില് ഇപ്പോള് കാണുന്ന കുറഞ്ഞ വളര്ച്ച നിരക്ക് സാധാരണ സംഭവിക്കുന്ന കാര്യം മാത്രമാണ്. ഇതിനെ പര്വ്വതീകരിച്ചു കാണിക്കുന്നതിന് പിന്നില്, പ്രതിപക്ഷത്തിന്റെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പരാജയവും, ഭരണ കക്ഷിയുടെ വ്യക്തവും ദൃഢവുമായ സാമ്പത്തിക പരിഷ്കാരങ്ങളിലുള്ള അസൂയയുമാണ്.
പല തരത്തിലുള്ള സാമ്പത്തിക നടപടികളാണ് എന്ഡിഎ ഗവണ്മെന്റ് എടുത്തുകൊണ്ടിരിക്കുന്നത്. ബാങ്കുകളുടെ പലിശ നിരക്ക് കുറക്കുകയും, റിസര്വ് ബാങ്കിന്റെ തന്നെ കയ്യില് നിന്ന് പണം വാങ്ങി പണ പ്രവാഹം കൂട്ടുകയും, കൂടുതല് നിക്ഷേപത്തിന് പ്രോത്സാഹനമായി ടാക്സ്, സബ്സിഡി എന്നിവയില് ആനുകൂല്യങ്ങള് പ്രഖ്യാപിക്കുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. എന്നാല് നമ്മുടെ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയുടെ അവസ്ഥ ‘പണ്ടേ ദുര്ബല, പിന്നെ ഗര്ഭിണിയും’ എന്നതാണ്.
2014-ല് ഇന്ത്യയിലെ കള്ളപ്പണത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഗവണ്മെന്റ് റിപ്പോര്ട്ടനുസരിച്ചു ദേശീയ വരുമാനത്തിന്റെ 75 ശതമാനവും കള്ളപ്പണമാണെന്നു പറയുന്നു. (National Institute of Public finance and Policy confidential report to UPA Govt -2014, reported by The Hindu). ഇങ്ങനെയുള്ള ഒരു സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയാണ് കൈപിടിച്ചുയര്ത്തേണ്ടത്. മാത്രമല്ല അഴിമതിയിലും കെടുകാര്യസ്ഥതയിലും കള്ളക്കടത്തിലും കരിഞ്ചന്തയിലും കഴിഞ്ഞ 65 വര്ഷങ്ങളായി മുങ്ങിയ ഒരു വ്യവസ്ഥിതിയെ പൊക്കിയെടുക്കുക അത്ര എളുപ്പമല്ല. മാത്രമല്ല, ലോകമാകെ പടരുന്ന സാമ്പത്തിക മാന്ദ്യത്തില് നിന്ന് ഇന്ത്യയെ മാത്രമായി രക്ഷിക്കുക എന്നതും ആഗോളവത്കരണത്തിന്റെ വലയത്തില് പെട്ടിരിക്കുന്ന കാലത്തു അപ്രായോഗികമാണ്. എങ്കിലും ഒരു സര്ക്കാരിന് ചെയ്യാവുന്ന തരത്തിലുള്ള എല്ലാ സാമ്പത്തിക രക്ഷാ കവചങ്ങളും രാജ്യം ധരിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു.
‘മേക് ഇന് ഇന്ത്യ’ പദ്ധതി പ്രകാരം സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയിലെ 25 സെക്ടറുകള് ഉള്പ്പെടുത്തിക്കൊണ്ട് ഇന്ത്യയെ ഒരു ആഗോള നിര്മ്മാണ കേന്ദ്രമാക്കാനാണ് സര്ക്കാരിന്റെ ലക്ഷ്യം. നിക്ഷേപം, തൊഴില്, വരുമാനം എന്നിവയില് വന് വര്ദ്ധനവുണ്ടാക്കി ഏതു സാഹചര്യത്തിലും രാജ്യം കര കയറണമെന്നാണ് സര്ക്കാരിന്റെ ആഗ്രഹം.
‘പ്രധാനമന്ത്രി മുദ്ര യോജന’യുടെ ഫലം, ചെറുകിട നവ സംരംഭകര്ക്ക് 10 ലക്ഷം രൂപ വരെ ലഭിക്കും എന്നുള്ളതാണ്. ‘ജന് ധന് യോജന’യും, ‘സ്റ്റാര്ട്ട് അപ്പ്’ ഇന്ത്യയും, ‘സ്റ്റാന്ഡ് അപ്പ്’ ഇന്ത്യയുമൊക്കെ വരുമാന വളര്ച്ചാനിരക്കിനെ പ്രത്യക്ഷമായും പരോക്ഷമായും ഉയര്ത്തുവാനുള്ള നടപടികളാണ്.
വളര്ച്ചയില് നിന്ന് വികസനത്തിലേക്ക്
വ്യക്തിയുടെയാണെങ്കിലും രാഷ്ട്രത്തിന്റെയാണെങ്കിലും വരുമാനം വര്ദ്ധിച്ചു കഴിയുമ്പോള് ആരോഗ്യം, വിദ്യാഭ്യാസം മുതലായ സാമൂഹ്യ കാര്യങ്ങളിലേക്കും കൂടി ശ്രദ്ധപതിയും. ആരോഗ്യമുണ്ടെങ്കിലേ വരുമാനം കൊണ്ട് പ്രയോജനമുള്ളു. അതിനുള്ള അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങള് ഒരുക്കുവാനും രോഗനിര്മ്മാര്ജ്ജനത്തിനും വൃത്തിയും വെടിപ്പും ശുചിത്വവുമൊക്കെ പാലിക്കുന്നതിനും മറ്റുമായി വരുമാനത്തിന്റെയൊരു ഭാഗം മാറ്റിവക്കും. രാജ്യത്തു പ്രത്യേകമായി ഒരു ആരോഗ്യ വകുപ്പ് തന്നെ ഉണ്ടാക്കി ഈ വക കാര്യങ്ങള് ഭംഗിയാക്കാന് ശ്രമിക്കും. മാരകമായ രോഗങ്ങള് വന്നാല് ചികിത്സക്കായി തന്നെ വരുമാനത്തിന്റെ നല്ലൊരു ഭാഗം ചിലവഴിക്കേണ്ടി വന്നാല്, പിന്നെ ഉയര്ന്ന വരുമാനവും വളര്ച്ചാനിരക്കും കൊണ്ടെന്തു കാര്യം?
വിദ്യാഭ്യാസവും ആരോഗ്യം പോലെ തന്നെ പ്രധാനമാണ്. ആധുനിക കാലത്തു വിദ്യാഭ്യാസമാണ് വാസ്തവത്തില് വരുമാനം നിലനിര്ത്താന് സഹായിക്കുന്നത്. അറിവാണ് ധനമെന്നു തീര്ച്ചയുള്ള (Knowledge Economy) ഒരു വ്യവസ്ഥിതിയിലാണ് നാം ജീവിക്കുന്നത്. സാമാന്യമായ അറിവിനൊപ്പം സാങ്കേതികമായ നൈപുണ്യവും കൂടിയുണ്ടെങ്കില് വ്യക്തിക്കും രാജ്യത്തിനും വരുമാന വര്ദ്ധനവ് തീര്ച്ചയാണ്. വിവരസാങ്കേതിക വിദ്യയുടെ വരവോടുകൂടി, എത്രയോ യുവാക്കള് മറ്റു നാടുകളില് പോയി വരുമാനം വര്ദ്ധിപ്പിക്കുന്നു.
വിദ്യാഭ്യാസ രംഗത്ത് വേണ്ട സ്ഥാപനങ്ങളും മറ്റു സൗകര്യങ്ങളും വര്ദ്ധിപ്പിച്ചാല് മാത്രമേ സാമ്പത്തിക വളര്ച്ചാ നിരക്ക് സാമൂഹ്യ വികസനത്തില് എത്തുകയുള്ളൂ. ആരോഗ്യവും വിദ്യാഭ്യാസവും ഉറപ്പാക്കിയാല് മാത്രമേ, വര്ദ്ധിച്ച ജനസംഖ്യ ഒരു ഭാരമാകാതെ വിഭവമായി (Human resource) തീരുകയുള്ളു. ഏറ്റവും കൂടുതല് യുവാക്കള് ഉള്ള രാജ്യമെന്ന നിലയില് എന്ത് വിദ്യാഭ്യാസമാണ് അവര്ക്കു കിട്ടുന്നത് എന്നതിനെ ആശ്രയിച്ചാണ് രാജ്യത്തിന്റെ ഭാവി നിലകൊള്ളുന്നത്.
ഒപ്പം തന്നെ സമൂഹത്തില് നില നില്ക്കുന്ന അന്ധവിശ്വാസങ്ങള്, അനാചാരങ്ങള് എന്നിവ ഇല്ലാതാക്കുന്നതും സാമ്പത്തിക വളര്ച്ചയില് നിന്നും സാമൂഹ്യ വികസനത്തിലെത്തുന്ന സമൂഹത്തിന്റെ ചുമതലയാണ്. ഈ ചുമതല എങ്ങിനെ നിര്വഹിക്കുന്നു എന്നത് കൂടി ഒരു രാജ്യത്തിന്റെ മുന്നോട്ടുള്ള ഗതിയുടെ മാനദണ്ഡമാണ്. വരുമാന – വളര്ച്ചാനിരക്ക് കുറവാണെങ്കില്ക്കൂടി സാമൂഹ്യ വികസന പദ്ധതികള് ശക്തമാണെങ്കില് അത് വികസനോന്മുഖമായ ഒരു സമൂഹത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. അനേകം ജാതിയും, മതങ്ങളും, ഉച്ചനീചത്വങ്ങളും, നൂറുകണക്കിന് സങ്കുചിത പ്രാദേശിക രാഷ്ട്രീയ പാര്ട്ടികളും, ഭാഷാ ഭ്രാന്തുകളും, അഴിമതിയും, അനുകരണ ഭ്രാന്തും, വിഘടനവാദവും തീവ്രവാദവും തലയ്ക്കു പിടിച്ച ‘തുക്കടാ തുക്കടാ’ സംഘങ്ങള് കുത്തഴിഞ്ഞു കൂത്താടുന്ന അവസരത്തില് സുദൃഢമായ ഇച്ഛാശക്തിയും അച്ചടക്കവുമുള്ള, കൃത്യനിഷ്ഠയും വ്യക്തമായ ലക്ഷ്യബോധവുമുള്ള ഒരു ഭരണകൂടത്തിനു മാത്രമേ, സാമൂഹ്യ വ്യവസ്ഥിതിയെ രക്ഷിക്കാന് കഴിയൂ.
പ്രൈമറി വിദ്യാഭ്യാസം തൊട്ടു ഉന്നത വിദ്യാഭ്യാസ ഗവേഷണം വരെ, ഭാരതീയ പാരമ്പര്യത്തില് നിന്ന് ഊര്ജ്ജമുള്ക്കൊണ്ട്, ഇരുപത്തൊന്നാം നൂറ്റാണ്ടിലേക്കുള്ള തയ്യാറെടുപ്പിനുള്ള മാര്ഗ്ഗദര്ശനമാണ് എന്ഡിഎ ഗവര്മെന്റിന്റെ പുതിയ വിദ്യാഭ്യാസ നയം. അതേപോലെ ആരോഗ്യ രംഗത്ത്, ആയുഷ്മാന് ഭാരത് ഉള്പ്പെടെയുള്ള പദ്ധതികള് കൊണ്ടുവരികയും, ദേശീയ ആരോഗ്യ പദ്ധതി പുനരാവിഷ്കരിക്കുകയും, മാനസിക രോഗങ്ങള്ക്കും, എയ്ഡ്സ് പോലുള്ള മാരക രോഗങ്ങള്ക്കും പ്രത്യേക പരിഗണന നല്കുകയും ചെയ്തതിലൂടെ, മനുഷ്യ വിഭവശേഷി സംരക്ഷിച്ചുകൊണ്ട് സാമൂഹ്യ വികസനം സുസാധ്യമാക്കിയിരിക്കുന്നു.
പി.എം കിസാന് സമ്മാന് പദ്ധതി, കിസാന് പെന്ഷന് യോജന, മെഗാ പെന്ഷന് സ്കീം, പി എം ശ്രം യോഗി മന് ധാന്, ബേട്ടി ബചാവോ ബേട്ടി പഠാവോ, അടല് പെന്ഷന് യോജന, പി എം ജീവന് ജ്യോതി ബീമാ യോജന, സര്ക്കാര് പിന്തുണയോടെയുള്ള അപകട ഇന്ഷുറന്സ് പദ്ധതി, പി എം ഉജ്ജ്വല പദ്ധതി എന്നിവ വളരെ വിദഗ്ദ്ധമായും ആസൂത്രിതമായും സാമ്പത്തിക വളര്ച്ചയുടെ അടുത്ത പടിയായി ഭാരതത്തില് നടപ്പില് വരുത്തിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നു. ഇതിന്റെ ഗുണഭോക്താക്കളില് കൂടുതലും സാധാരണക്കാരാണ്.
സാമൂഹ്യ സമത്വം, വികസനം എന്നിവ ഒരേ നാണയത്തിന്റെ ഇരുവശങ്ങളായാണ് മോദി സര്ക്കാര് കാണുന്നത്. ‘മുകളില് നില്ക്കുന്നവരെ താഴേക്ക് വലിച്ചിറക്കിയല്ല, മറിച്ചു, താഴെ നില്ക്കുന്നവരെ മുകളിലേക്ക് കൈ പിടിച്ചുയര്ത്തിയാണ്’ വികസനത്തോടൊപ്പം സമത്വം കൊണ്ടുവരേണ്ടതെന്നാണ് സ്വാമി വിവേകാനന്ദന്റെ അഭിപ്രായം. ഈ തത്വം സര്ക്കാര് പാലിക്കുന്നുണ്ട്. വന് കോര്പറേറ്റുകള്ക്കു ‘കോര്പ്പറേറ്റ് സോഷ്യല് റെസ്പോണ്സിബിലിറ്റി’ യുടെ ഭാഗമായി, ലാഭത്തിന്റെ രണ്ടു ശതമാനം സാമൂഹ്യ ക്ഷേമത്തിന് വേണ്ടി ചെലവഴിക്കണമെന്ന നിയമം കര്ക്കശമാക്കിയത് വഴി പതിനായിരക്കണക്കിന് കോടി രൂപ ഇന്ന് വിവിധ ക്ഷേമ പ്രവര്ത്തനങ്ങള്ക്കായി ഗ്രാമങ്ങളില് ചെലവഴിക്കപ്പെടുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ മാത്രമല്ല, ലോകത്തിലെ മുഴുവന് സാമ്പത്തിക സാമൂഹ്യ പിന്നോക്കാവസ്ഥയെ മറികടക്കാന് കോര്പറേറ്റുകളും സര്ക്കാരുകളും തമ്മിലുള്ള കൈകോര്ക്കല് സാധ്യമാണ്. ഇങ്ങനെ സാമ്പത്തിക വളര്ച്ചയും സാമൂഹ്യ വികസനവും ഒത്തുചേര്ന്നു കഴിഞ്ഞാണ് ദേശീയ പുരോഗതിക്കുള്ള വഴിയൊരുക്കുന്നത്.
ദേശീയ പുരോഗതി
വളര്ച്ചയും വികസനവും നേടിക്കഴിയുമ്പോള്,ബഹുഭൂരിപക്ഷത്തിന്റെയും ആഹാരം, വസ്ത്രം,പാര്പ്പിടം, ആരോഗ്യം എന്നീ ആവശ്യങ്ങള് ഏകദേശം നിറവേറ്റപ്പെടേണ്ടതാണ്. ബൗദ്ധികമായി വിദ്യാഭാസത്തിലൂടെ, ശാസ്ത്ര സാങ്കേതിക വിദ്യയിലൂടെ രാജ്യത്തിന്റെ പുരോഗതി, വികസിത രാജ്യങ്ങള്ക്കൊപ്പമാക്കുക എന്നതാണ് അടുത്ത പടി.ഓരോ രാജ്യത്തെയും പ്രശ്നങ്ങള് അതാതു രാജ്യങ്ങളില് തന്നെ ശാസ്ത്രീയമായി പഠിച്ചു പരിഹാരം കണ്ടു സ്വയംപര്യാപ്തിയില് എത്തുകയെന്നുള്ളതാണ് ഈ ഘട്ടത്തിലെ പ്രത്യേകത.
കൃഷി, വ്യവസായം, വാണിജ്യം,ബാങ്കിങ്, എഞ്ചിനീയറിംഗ്, ചികിത്സാരംഗം, ഭരണരംഗം, വാര്ത്താവിനിമയം,അന്യഗ്രഹ പര്യവേഷണം എന്നീ രംഗങ്ങളിലെല്ലാം അത്യന്താധുനിക സാങ്കേതികവിദ്യയുടെ സഹായത്തോടെ സ്വന്തം രാജ്യത്തെ ലോക രാഷ്ട്രങ്ങളുടെ മുന്നിരയില് കൊണ്ടുവരിക എന്നത് ദേശസ്നേഹമുള്ള ഏതൊരു ഭരണകര്ത്താവിന്റെയും ചുമതലയാണ്. ആ ചുമതല ഇപ്പോഴത്തെ സര്ക്കാര് പൂര്ണമായും നിര്വ്വഹിക്കുന്നുണ്ട്.
സാങ്കേതികമായി 95 ശതമാനം വിജയം വരിച്ച ചന്ദ്രയാന് ദൗത്യം ഒരു വികസ്വര രാജ്യത്തെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം അപാരമായ സാധ്യതകളെയാണ് ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുന്നത്. പിഎസ്എല്വി സാങ്കേതിക വിദ്യ ഉപയോഗിച്ച് ‘സാര്ക്ക്’ രാജ്യങ്ങള്ക്ക്, ഉപഗ്രഹവിക്ഷേപണത്തിനുള്ള സഹായം ഇന്ത്യ ചെയ്തുകൊടുക്കുന്നുണ്ട്.
ഡിജിറ്റല് ഇന്ത്യ മിഷനിലൂടെ ലോക രാജ്യങ്ങളോട് കിടപിടിക്കാന് ഇന്ത്യക്കാകുന്നു. 2030 ഓടെ ലോകത്തിലെ എണ്ണപ്പെട്ട ശാസ്ത്ര സാങ്കേതിക ശക്തിയാകുക എന്നുള്ളതാണ് ഭാരതത്തിന്റെ ലക്ഷ്യം. നമ്മുടെ ഊര്ജ്ജ-ന്യൂക്ലിയര് പദ്ധതികളും, ഐ ടി വ്യവസായവും ലോകോത്തരം എന്നുതന്നെ വിശേഷിപ്പിക്കാം. പക്ഷെ, ഗവേഷണ രംഗത്ത് ഇനിയും മുന്നേറാനുണ്ട്. എഞ്ചിനീയറിംഗ് ബിരുദധാരികളുടെ എണ്ണത്തില് ലോകത്തില് എട്ടാം സ്ഥാനമുള്ള ഭാരതത്തിന് ഇനിയും മുന്നേറാനുള്ള അവസരങ്ങള് അനവധിയാണ്.
ഗവേഷണ പ്രസിദ്ധീകരണങ്ങളില് ലോകത്തിലെ ആറാമത് സ്ഥാനം ഇന്ത്യക്കാണ്. പകര്പ്പവകാശങ്ങളുടെ (Patent Rights) കാര്യത്തില് ലോകത്തിലെ പത്താം സ്ഥാനവും ഇന്ത്യക്കാണ്. 2018-ല് 61788 പകര്പ്പവകാശ അപേക്ഷകളാണ് WIPO- (ലോക പകര്പ്പവകാശ സ്വത്തു സംഘടന) മുന്പാകെ നമ്മള് നല്കിയിരിക്കുന്നത്. പ്രകൃതി ശാസ്ത്ര ഗവേഷണത്തില് (Natural science Research) നമുക്ക് ലോകത്തിലെ 13 ആം സ്ഥാനമാണുള്ളത്. ലോകത്തിലെ മൂന്നാമത്തെ സാങ്കേതിക വിദ്യാസംരംഭങ്ങളുടെ (Technology start ups) നാടും ഭാരതമാണ്. 2018 ല്, 28 ബില്യണ് ഡോളറിന്റെ എഞ്ചിനീയറിംഗ് ഗവേഷണ വിപണിയും ഭാരതമാണ്. ഗവേഷണത്തിനും വികസനത്തിനുമായി (R & D ) 2022 ആകുമ്പോഴേക്കും ദേശീയ വരുമാനത്തിന്റെ 2 ശതമാനം മാറ്റിവെക്കാനാണ് പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ സാമ്പത്തിക ഉപദേശക സമിതി നിര്ദ്ദേശിച്ചിരിക്കുന്നത്.
2019 ലെ ബജറ്റ് 4.31 ലക്ഷം കോടി രൂപയാണ് പ്രതിരോധ വകുപ്പിനായി നീക്കിവച്ചിരിക്കുന്നത്. ഇത് ദേശീയ വരുമാനത്തിന്റെ (ജിഡിപി) 2.28 ശതമാനമാണ്. ‘ദണ്ഡ ഏവ ഹി രാജേന്ദ്ര ക്ഷാത്ര ധര്മോ ന മുണ്ഡനം’ (ക്ഷത്രിയ ധര്മം ദണ്ഡനീതിയാണ്, തല മുണ്ഡനം ചെയ്തു സന്ന്യാസമനുഷ്ഠിക്കുകയല്ല) എന്ന മഹാഭാരതത്തിലെ ഭീക്ഷ്മവചനം പ്രയോഗത്തില് കൊണ്ടുവന്നുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന രാജര്ഷിയുടെ പ്രചോദനത്താല് നമ്മുടെ സൈനികര് രാജ്യത്തിന്റെ അഭിമാനം പൂര്വാധികം ശക്തിയോടെ സംരക്ഷിക്കുന്നു. ഇതാണ് യഥാര്ത്ഥ രാജ്യ പുരോഗതി.
യോഗ ക്ഷേമം – ലോക ക്ഷേമം
രാജ്യങ്ങളിലെ യോഗക്ഷേമമാണ് (സാമൂഹ്യ ക്ഷേമം) ലോക ക്ഷേമം. ലോകത്തിലെ നാലാമത്തെ സുശക്തമായ സൈനിക ശക്തി, ലോകത്തിലെ ആറാമത്തെ സുസ്ഥിരവും ശക്തവുമായ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥ, സാങ്കേതികവിദ്യയുടെ മേന്മയില് ലോകത്തിലെ ആറാമത് രാഷ്ട്രം, ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ജനാധിപത്യ രാഷ്ട്രം! സര്വോപരി ലോകത്തിലേറ്റവും കൂടുതല് യുവജനങ്ങളുള്ള ഒരു രാഷ്ട്രം. ഭാരതത്തിന്റെ ഭൗതിക – ലൗകിക പുരോഗതിക്കിതില് കൂടുതല് എന്ത് വേണം?
ലോകത്തിലെ മറ്റെല്ലാ രാജ്യങ്ങളും ദേശീയ വരുമാനവും സാമൂഹ്യ വികസനവും ലൗകിക – ഭൗതിക പുരോഗതിയും കൊണ്ട് തൃപ്തിപ്പെടുമ്പോള്, ഭാരതം അതിനപ്പുറത്തുള്ള യോഗ ക്ഷേമവും ലോക ക്ഷേമവും ആത്യന്തിക ലക്ഷ്യമായി കരുതുന്നു. ‘വസുധൈവ കുടുംബക’ (മഹാ ഉപനിഷദ്)മെന്നും,’ലോകാ സമസ്താ സുഖിനോ ഭവന്തു’ (രാമായണം) എന്നും, ‘ലോക മംഗളം’ എന്നും, ‘ശ്രേയസ്’ എന്നും പറയുന്നത് ഭൗതിക പുരോഗതിക്കപ്പുറമുള്ള ഐശ്വര്യത്തെയാണ്. ഈ ഐശ്വര്യത്തില്, സത്യം, ധര്മം, നീതി, കാരുണ്യം, സന്തോഷം, ശാന്തി എന്നീ മൂല്യങ്ങളായിരിക്കും പുരോഗതിയെ നിര്ണ്ണയിക്കുന്നത്.
ആധുനിക ലോക സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയില് ഇപ്പോള് ഐക്യ രാഷ്ട്രസഭ ഉള്പ്പെടെ, ഭൂട്ടാന്റെ സംഭാവനയായ ‘മനുഷ്യ സന്തോഷ സൂചിക’ (Human Happ-iness Index) അംഗീകരിച്ചു കഴിഞ്ഞിരിക്കുന്നു. എത്ര പണമുണ്ടായാലും സ്നേഹവും സമാധാനവും ശാന്തിയുമില്ലെങ്കില് പിന്നെന്തു പ്രയോജനമെന്ന ചോദ്യം സാമൂഹ്യ ശാസ്ത്രജ്ഞന്മാര് ചോദിച്ചു തുടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. സാമ്പത്തിക മൂലധനത്തിനപ്പുറം, സാമൂഹ്യ മൂലധനത്തിനും(അച്ചടക്കം, മര്യാദ, ആദരവ്, അക്രമരാഹിത്യം മുതലായവ), അധ്യാത്മിക മൂലധനത്തിനും (പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ താളം – ഏകത്വം – പ്രപഞ്ചക്രമം, പ്രപഞ്ചത്തിലെ പാരസ്പര്യം, പ്രകൃതിയോടുള്ള ആദരവ്, സര്വ ചരാചരങ്ങളുമായി ഏകീഭവിക്കല് മുതലായവ) മാത്രമേ സുസ്ഥിരമായ, സുഗമമായ, സ്വസ്ഥമായ ഒരു ലോകത്തെ പ്രദാനം ചെയ്യാന് കഴിയുകയുള്ളു എന്ന ആധുനിക സാമൂഹ്യ ശാസ്ത്രജ്ഞരുടെ തിരിച്ചറിവ്, പ്രാചീന ഭാരതീയ ‘ശ്രേയസ് ‘ സങ്കല്പത്തിനുള്ള അംഗീകാരമാണ്.
നൂറ്റിമുപ്പതില്പരം കോടി ജനങ്ങളുടെ ജനാധിപത്യ മൂല്യങ്ങളിലുള്ള അടിയുറച്ച വിശ്വാസത്തിന്റെ അടിസ്ഥാന കാരണം ഭാരതീയ മൂല്യങ്ങളാണ്. മാത്രമല്ല ഏറ്റവും കൂടുതല് പരിസ്ഥിതി സൗഹൃദമായ സംസ്കാരം ഭാരതത്തിന്റേതാണ്. ആധുനിക വികസനത്തിന്റെ വിലയായി നാം കൊടുത്തുകൊണ്ടിരിക്കുന്നത് പരിസ്ഥിതി നാശമാണ്. ഭൂമിയെ അമ്മയായും വിഭവങ്ങളെ ദേവതകളായും കണ്ട സനാതന സംസ്കാരം, ആധുനിക സുസ്ഥിര വികസനത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനമാണ്.
ഇത്തരത്തില് ചിന്തിക്കുമ്പോള്, ഇന്ന് ഇന്ത്യന് സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയെക്കുറിച്ചുള്ള വിലയിരുത്തലുകള് അപക്വവും, അപൂര്ണ്ണവും അപ്രസക്തവുമാണെന്നു കാണാന് സാധിക്കും. സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയാകുന്ന ട്രെയിനിന്റെ വേഗത ചിലപ്പോള് കുറഞ്ഞേക്കാം. പക്ഷെ അത് അങ്ങിനെയൊന്നും നിന്നു പോകില്ല.
വ്യക്തി ജീവിതത്തില് സുഖവും ദുഃഖവും വരുമ്പോള് മാത്രമല്ല, സാമൂഹ്യ വികസനവും അവികസനവും വരുമ്പോഴും, സാമ്പത്തിക വളര്ച്ചയും തളര്ച്ചയുമുണ്ടാകുമ്പോഴും, ദേശീയ പുരോഗതിയും മന്ദഗതിയുമുണ്ടാകുമ്പോഴും പിടിച്ചു നില്ക്കാനുള്ള കെല്പു നല്കുന്നത് ജനതയുടെ സാംസ്കാരിക മൂല്യങ്ങളാണ്. ആയിരം സംവത്സരങ്ങളിലെ അടിമത്തത്തില് പോലും അടിയറവു പറയാത്ത ഇതേ ശാശ്വത മൂല്യങ്ങളാവണം നമ്മുടെ സാമ്പത്തിക പരിഷ്കാരങ്ങളുടെയും അടിത്തറ. എങ്കില് മാത്രമേ സുസ്ഥിര വികസനത്തോടൊപ്പം സുസ്ഥിര രാഷ്ട്രവും ലോക ക്ഷേമവും ഉണ്ടാകൂ.